En wat is het niet?

Volgens het Voedingscentrum is ondervoeding iets [dat ontstaat] als iemand een langere tijd minder energie of voedingsstoffen binnen krijgt, dan nodig is om gezond te blijven. Ondervoeding kan ontstaan omdat iemand te weinig eet of extra energie / voedingsstoffen verbruikt.

In deze omschrijving wordt dus niet gezegd dat je te mager moet zijn om ondervoed te zijn. Ondervoed raken kan dus als je een langere tijd niet voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt (of wanneer je extra verbruikt, dit is vaak bij ziekte).

Ondervoed door lijnen

Veel vrouwen met lipoedeem volgen ten minste één (maar meestal meer) diëten in de hoop af te vallen. Een dieet met als doel om af te vallen bevat vaak:

• Heel weinig kcal (soms maar 1.000 / 1.200 / 1.500 kcal) en daardoor te weinig energie
• Te weinig voedingsmiddelen en daardoor te weinig voedingsstoffen

Wanneer je een langere tijd te weinig eet, krijg je te weinig energie / voedingsstoffen binnen en kun je ondervoed raken. Ook kan het zijn dat je kiest voor voedingsmiddelen die niet voedzaam zijn. Veel producten die rijk zijn aan suiker, zout en verzadigd vetten zijn bijvoorbeeld arm aan voedingsstoffen.

Welke voedingsstoffen heb je nodig?

We onderscheiden macronutriënten en micronutriënten:

Macronutriënten zijn koolhydraten, eiwitten en vetten. Dit zijn bouwstenen (eiwitten) en energieleveranciers (koolhydraten en vetten) van het lichaam.

Micronutriënten zijn vitamines, mineralen en spoorelementen. Wanneer je een te kort krijgt aan één van deze nutriënten heb je een vergrote kans op ziek worden. Een tekort aan vitamine C bijvoorbeeld, veroorzaakt scheurbuik.

Om voldoende macro- en micronutriënten binnen te krijgen, is het belangrijk dat je voldoende eet op een dag. Ongeacht je gewicht. Omdat de hoeveelheid voeding voor iedereen persoonlijk is, ga ik nu in op wat algemene richtlijnen die je kan aanhouden:

1. Eet drie hoofdmaaltijden op een dag en twee tot drie keer tussendoor
2. Eet voldoende volkoren granen (deze bevatten vooral koolhydraten en B-vitamines)
3. Eet elke dag twee tot drie porties fruit (deze bevatten veel vitamines, met name vitamine C)
4. Eet één tot twee keer in de week vette vis, of suppleer omega-3 (dit zijn gezonde vetten)
5. Eet bij ten minste twee maaltijden groenten, of tussendoor als snack
6. Varieer met het soort groente dat je eet (eat the rainbow) zo krijg je verschillende voedingsstoffen binnen
7. Eet bij elke maaltijd een bron van eiwit (dit kan dierlijk of plantaardig), denk aan tofu, ei of kipfilet
8. Kies uit de supermarkt zoveel mogelijk voor onbewerkt voedsel dat rijk is aan suiker, zout en verzadigd vet (die zou niet de basis moeten zijn voor je eetpatroon, maar je mag gerust af en toe frituur of een gebakje)
9. Let erop dat je elke dag voldoende vezels binnenkrijgt (dit zit in volkoren granen, maar kun je ook toevoegen aan je yoghurt)
10. Drink lekker veel water (hier zitten niet echt voedingsstoffen in, maar je lijft bestaat voor meer dan de helft uit water en je bloed heeft vocht nodig om voedingsstoffen goed te kunnen vervoeren

Hoe weet ik nu of ik genoeg eet?

Het is lastig om precies te zeggen hoeveel iemand nodig heeft, van de behoeftes verschillen per persoon. Een volwassen man van 195 cm heeft niet dezelfde behoefte als een 16-jarig meisje van 165 cm. Echter is je gewicht geen goede indicatie of je ondervoed bent of niet.

Of je nu denkt dat je het heel goed doet of je hebt geen idee: het kan nooit kwaad om een professional ernaar te laten kijken. Een professional is niet "Karen om de hoek", maar bij voorkeur een diëtist. Je kan bij de diëtist terecht voor hele simpele vragen zoals: "krijg ik voldoende voedingsstoffen binnen?" of hele ingewikkelde vragen zoals: "ik heb last van vermoeidheid, kan dit te maken hebben met de voeding?"

Ga op zoek naar een diëtist bij jou in de buurt. Heb je liever iemand die verstand heeft van lipoedeem, kijk dan verder op deze site of klik op onderstaande knop.